Jezioro Niegocin obecną nazwę otrzymało dopiero w 1949 roku. Wcześniej nazywano je w nomenklaturze staropruskiej Nogothin, później geografowie niemieccy stosowali nazwę Löwentinsee. Natomiast ludność mazurska nazywała je Jeziorem Lewientyńskim.
Jezioro Niegocin – jezioro z charakterem
Jezioro Niegocin jest jednym z najpopularniejszych mazurskich jezior i jedocześnie trzecim co do wielkości akwenem wodnym na Mazurach oraz siódmym w Polsce. Jego powierzchnia wynosi 2604 ha, głębokość maksymalna jest równa 39,7 m, a średnia 9,9 m. Długość Niegocina to 10,8 km, przy szerokości 4,8 km i linii brzegowej o długości 35 km. Linia brzegowa jeziora jest raczej regularna, a przybrzeżna roślinność wynurzona, zdominowana w 66% przez trzcinę pospolitą. Lustro wody znajduje się na poziomie 116 m n.p.m. Krajobraz otaczający jezioro Niegocin na przestrzeni wieków ulegał wielu zmianom. Obecnie linia brzegowa jest w zasadzie płaska i niepokryta lasami, oprócz jej zachodniej zalesionej części obejmującej niskie wzgórza.
Niegocin jest wytopiskowym jeziorem moreny dennej, powstałym kilkanaście tysięcy lat temu z topniejących brył lodowca. Zróżnicowane dno zbiornika w szerokich płyciznach śródjeziornych skrywa wiele zagłębień. Około 15% jego powierzchni jest pokryte roślinnością. Brzegi jeziora są przeważnie niskie i płaskie. W jego północnej części znajduje się zabudowa miasta Giżycka, natomiast w zachodniej leżą Wilkasy. Innymi, popularnymi miejscowościami przyciągającymi turystów i żeglarzy nad Niegocin są: Rydzewo, Grajewo, Bystry i Strzelce.
Szlaki wodne
Przez jezioro Niegocin przebiegają szlaki żeglugi wodnej z Giżycka do: Mikołajek, Rucianego Nidy i Pisza. Akwen ten posiada dwie duże zatoki, które uważane są za odrębne jeziora: Boczne i Niałk. Jezioro Boczne znajduje się na południowo-zachodnim brzegu Niegocina i przebiega tędy szlak wodny do Mikołajek. Jezioro Niałk leży na południowym -wschodzie, natomiast we wschodniej części Niegocina znajduje się wyspa – Grajewska Kępa, zwaną także Wyspą Francuską lub Wyspą Miłości.
Na północy Niegocin, poprzez sieć kanałów, połączony jest z jeziorem Kisajno. Aby przepłynąć z jeziora Niegocin na Kisajno żeglarze mają do wyboru dwie drogi. Jedna, prowadząca przez Kanał Giżycki (Łuczański) i Giżycko, druga – Kanałem Niegocińskim do jeziora Tajty i dalej przez krótki Kanał Piękna Góra. Z południowej części Niegocina, poprzez sieć jezior i kanałów, można dotrzeć do jeziora Tałty, po czym kontynuować żeglugę w kierunku jeziora Mikołajskiego i Śniardwy.
Jezioro Niegocin – krótka historia
Do XVII wieku jeziora Niegocin i Boczne były oddzielnymi akwenami. Dowodem takiego stanu rzeczy było przejście lądowe pomiędzy Rydzewem i Bogaczewem. Nawet plebania kościoła Rydzewskiego znajdowała się już w Bogaczewie. Sytuacja się zmieniła, kiedy wody jezior przybrały i plebanię przeniesiono niedaleko kościoła.
Na ratunek przyrodzie
Wody jeziora Niegocin są sklasyfikowane w III klasie czystości, chociaż w nie tak odległych latach ich stan był gorszy. Niegocin jest akwenem wodnym o największym natężeniu ruchu żeglarskiego w Polsce. W latach 80-tych jezioro to zamieniło się w zasadzie w biologiczną pustynię. Staraniem władz Giżycka w 1995 roku oddano do użytku nowoczesną biologiczno-mechaniczną oczyszczalnię ścieków oraz zamknięto galwanizernię w pobliskich Wilkasach. Wówczas stan biologiczny wód zaczął się systematycznie poprawiać, co w konsekwencji umożliwiło korzystanie z kąpieli w całym jeziorze Niegocin. Dzisiaj, dzięki restrykcyjnej polityce ekologicznej terenowych władz, jezioro Niegocin stanowi oazę dla 16 gatunków ryb. Do najczęściej spotykanych możemy zaliczyć: płocie, leszcze, węgorze, szczupaki i sandacze. Niegocin stanowi raj dla amatorów wędkarstwa.
Enklawa żeglarzy i turystów
Z uwagi na wyjątkowe walory jeziora Niegocin, wokół jego brzegów rozbudowały się atrakcyjne miejscowości turystyczne, wybudowano wiele hoteli i ośrodków wypoczynkowych oraz urokliwych przystani dla żeglarzy, tj. w Giżycku i Wilkasach. Jedną z najnowocześniejszych jest Ekomarina w Giżycku, którą zbudowano w 2011 roku. Na jeziorze Niegocin organizuje się często regaty żeglarskie. Zawodom sprzyjają silne południowe wiatry. Do najbardziej prestiżowych zaliczają się: Regaty o Puchar Premiera RP, Regaty Żeglarskie Rząd – Samorząd oraz Mistrzostwa Polski Jachtów Kabinowych. Zimą, kiedy tafla lodu pokryje powierzchnię Niegocina, na akwenie pojawiają się miłośnicy wyścigów bojerowych.
Przez Niegocin prowadzi także szlak kajakowy Galindów. Poza tym Giżycki Port Żeglugi Mazurskiej organizuje rejsy statków wycieczkowych po Niegocinie, a także do Mikołajek, Rucianego Nida, czy do Węgorzewa. Nad jeziorem Niegocin znajdują się także liczne plaże i kąpieliska. Innymi atrakcjami, które można zobaczyć w okolicy jeziora Niegocin jest Twierdza Boyen, zamek krzyżacki w Giżycku, most obrotowy obsługiwany tylko przez jednego człowieka, zabytkowa wieża ciśnień oraz wiele innych ciekawych budowli i inspirujących miejsc.
Wzgórze Świętego Brunona
Z jeziorem Niegocin związana jest legenda o Świętym Brunonie z Kwerfurtu, który ponad 1000 lat temu na okolicznym wzgórzu poniósł męczeńską śmierć. Brunon z Kwerfurtu był kanonikiem katedralnym w Magdeburgu i w podróżach do Watykanu towarzyszył cesarzowi Ottonowi. W czasie jego podróży misyjnej na terenie wschodnich Prus i Rusi (w 1009 roku) został zabity przez ludność miejscową nad jeziorem Niegocin. Na obszarze dzisiejszego Giżycka. Prawdopodobnym miejscem jego śmierci było wzgórze, na którym postawiono w 1910 roku żeliwny krzyż – w celu upamiętnienia świętego męczennika. Ciekawostką jest fakt, że krzyż był wzniesiony przez lokalnych ewangelików, którzy oficjalnie nie uznają kultu świętych. Ze wzgórza roztacza się wspaniała panorama jeziora Niegocin i Giżycka. Święty Brunon jest dzisiaj patronem Giżycka.
