Spytkowo to niewielka wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, 6 km od Giżycka. W pobliżu miejscowości (1 km na wschód) znajduje się utworzony w 1958 roku Rezerwat Przyrody Torfowisko Spytkowo. Wioska kojarzona jest jednak przede wszystkim z Muzeum Indian w Spytkowie. Stworzone przez Karolinę i Bogdana Zdanowiczów miejsce daje zwiedzającym możliwość odkrywania fascynującej historii rdzennych mieszkańców Ameryki.
Plemiona z głębi wieków
Cywilizacja Indian północno-amerykańskich liczy sobie 15 tysięcy lat. Przez stulecia wielojęzyczne plemiona o różnorodnym stylu życia łączyła wspólna duchowość. Byli odważni, mądrzy i wytrzymali. Rozumieli przyrodę. Dzisiaj amerykańscy Indianie stali się nowym symbolem w kulturze. Jak szeroka jest jednak nasza wiedza na temat tradycji i kultury rdzennych mieszkańców Ameryki? Na amerykańskiej ziemi przez tysiące lat rozwijała się bogata mozaika plemion, grup językowych, wierzeń i rytuałów.
Jednak wszystkie te kultury indiańskie wyrosły z jednej wspólnej zasady- głębokiego poszanowania przyrody, tradycji, mitów i wierzeń. Ich cel najwyższy stanowiły przyszłość i dobro całego społeczeństwa.
Przed nadejściem Europejczyków większość plemion nie posługiwała się pismem. Posiadali jednak wiele praktycznych umiejętności. Przede wszystkim rozumieli zjawiska zachodzące w przyrodzie, znali się na arytmetyce i geometrii. Skarbnicą wszystkich pożytecznych wiadomości była zbiorowa pamięć pokoleń, utrwalana w opowieściach, pieśniach i rytuałach.
Pomimo wielu przeciwności losu rękodzieła i przekazy ustne przetrwały na obszarze od Alaski, aż po Nowy Meksyk. Dzięki temu możemy obecnie ułożyć z tych fragmentów prawdziwą historię rdzennych mieszkańców Ameryki. Wojny, choroby i głód doprowadziły wiele indiańskich plemion na krawędź zagłady, jednak bogate dziedzictwo Indian Ameryki Północnej wciąż żyje dzięki staraniom kolejnych pokoleń oraz pasji ludzi zafascynowanych ich kulturą. Doskonałym przykładem tych działań jest Muzeum Indian w Spytkowie.
Ekspozycja stała
Powstałe w 2005 roku Muzeum Indian Ameryki Północnej jest zwieńczeniem pasji i starań Państwa Zdanowiczów. Obiekt powstał na terenie 10-hektarowego gospodarstwa w Spytkowie. W starym poniemieckim budynku stworzono pomieszczenie wystawowe dla najcenniejszych eksponatów. Wśród nich znajdują się przykłady oryginalnego indiańskiego rękodzieła, elementy strojów, egzemplarze broni (łuk, strzały, grot krzemienny) oraz zabawki i przedmioty związane z obrzędami. Kolekcja stanowi odzwierciedlenie życia codziennego, zwyczajów i tradycji rdzennych mieszkańców Ameryki.
Warto wspomnieć, że Indianie żywili się tym co upolowali i zebrali. Zwierzęta (w tym bizony) stanowiły dla nich główne źródło pożywienia oraz surowiec do wytwarzania różnych przedmiotów. Oprawianie zwierząt zaczynało się od razu po zakończeniu polowania. Wykorzystywano każdą cześć zwierzęcia. Ze skóry Indianie wytwarzali ubrania, obuwie oraz tipi. Z kości powstawały łopatki, noże, igły oraz inne narzędzia. Ze ścięgien powstawały nici, klej, a z włosów liny i ozdoby na głowę. Pęcherz oraz żołądek wykorzystywano jako naczynia na wodę. Z rogów wytwarzano łyżki, kubki i rogi na proch.
Witaj przygodo!
Obiekt prezentuje w plenerze przede wszystkim naturalnej wielkości modele indiańskiej wioski, czyli tipi oraz konstrukcje obrzędowe, a wśród nich: szałas pary oraz platformę pogrzebową. Goście mogą odwiedzać wioskę od 1 maja do końca września, w godzinach od 8.00 do 18.00. Podczas zwiedzania można skorzystać z usług doświadczonego przewodnika oraz bogatej oferty warsztatów. Podczas trwających 2,5 godziny warsztatów chlebowych uczestnicy mogą własnoręcznie wyrobić ciasto drożdżowe, następnie upiec bułeczki. Mają także możliwość nakarmienia zwierząt zmielonym przez siebie ziarnem oraz odwiedzenia oryginalnego warzywnika.
Muzeum Indian w Spytkowie oferuje również warsztaty mydlarskie, podczas których można wykonać zdrowe dla skóry, pachnące mydełko glicerynowe oraz warsztaty zielarskie otwierające drzwi do bogatego świata roślin leczniczych. Uczestnicy warsztatów własnoręcznie wykonają tabliczki woskowe oraz pyszną wzmacniającą herbatkę. Odwiedzą również ogródek ziołowy. Poziom wszystkich zajęć i barwnych opowieści dostosowany jest do każdej grupy wiekowej.
Muzeum Indian w Spytkowie zaprasza
Muzeum Indian w Spytkowie to doskonałe miejsce do aktywnego wypoczynku, zabawy i nauki w gronie przyjaciół oraz rodziny. To świetna okazja do podróży w czasie, kształcenia wyobraźni, zdolności poznawczych i manualnych. Oprócz wymienionych wyżej atrakcji na zwiedzających czekają dodatkowe niespodzianki. Na terenie indiańskiej strzelnicy można sprawdzić się w strzelaniu z łuku i wiatrówki lub spróbować sił w rzucaniu włócznią albo tomahawkiem.
Dla grup zorganizowanych przygotowano blok składający się z części dydaktycznej (zwiedzanie z przewodnikiem), ogniska i części rozrywkowej, na którą składają się różne gry oraz indiańskie zabawy. Turyści mogą także odwiedzić sklepik, oferujący wyjątkowe pamiątki, m. in.: amulety, łapacze snów i efektowną etniczną biżuterię.
