Mazury zachwycają unikatową przyrodą, skrywaną w zacisznych zakątkach nieujarzmionej natury. Tutaj malownicze krajobrazy i bogactwo flory znajdują swoje odzwierciedlenie w niezwykłych formach, między innymi takich jak jezioro Gawlik.
Tam gdzie leży jezioro Gawlik
Zbiornik znajduje się jest w województwie warmińsko-mazurskim, w gminie Wydminy, około 20 km na wschód od Giżycka. Jezioro Gawlik znajduje się w zlewni rzeki Ełk, na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pojezierza Ełckiego. Od strony wschodniej do akwenu wpływa rzeczka o tej samej nazwie, która łączy Gawlik z jeziorami: Sowa i Łękuk. Na południu zbiornika znajduje się odpływ do jeziora Jędzelewo. Z północnego krańca jeziora Gawlik wpływa ciek wodny nazywany przez lokalną ludność „dopływem z lasu”. Wokół zbiornika usytuowane są miejscowości: na północy – Grądzkie, na południu- Gawliki Wielkie i Szczybały Orłowskie, a na wschodzie – Kowalewskie. Wzdłuż południowego brzegu jeziora Gawlik prowadzi droga wojewódzka nr 655, łącząca m.in. Wydminy z Oleckiem.
Jezioro Gawlik w liczbach
Zbiornik, z racji swojego kolistego kształtu, nie przypomina typowych mazurskich jezior polodowcowych, które są podłużne ( w ułożeniu południkowym) i charakteryzujące się postrzępioną linią brzegową. Na północnych krańcach jeziora Gawlik znajduje się duży półwysep o nazwie Grądzki Ostrów. Zbiornik, zajmujący powierzchnię 416,8 ha, posiada 10 wysp (o łącznej powierzchni 7 ha). Trzy wyspy znajdują się w północnej części akwenu. Pozostałe, takie jak m.in.: Wyspa Kormoranów, Wyspa Kacza, Wyspa Wierzbowa, Wyspa Łabędzia, Duża Mewa, Mała Mewa oraz największa Wyspa Duża (około 5 ha powierzchni) usytuowane są w południowo-zachodniej obszarze akwenu.
Linia brzegowa jeziora Gawlik jest urozmaicona, a brzegi zróżnicowane: w niektórych miejscach wysokie, w przeważające jednak części- niskie. Tafla akwenu znajduje się na wysokości 132 m n.p.m. Maksymalna długość zbiornika wynosi 2,8 km, a największa szerokość – 2,3 km. Długość linii brzegowej to 13,55 km, przy wskaźniku rozwinięcia wynoszącym 1,87. Wody jeziora obejmują 25008 tys. m3. Najgłębsze miejsce akwenu sięga 12,6 metra.
Jezioro Gawlik sklasyfikowano jako zbiornik o wysokiej zawartości wapnia i o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane termicznie. Oznacza to, że woda w jeziorze układa się warstwowo, ze różnicowaną temperaturą.
Brzegi jeziora Gawlik otaczają głównie pola uprawne i łąki. Wzdłuż całej linii brzegowej występuje strefa szuwarów i trzcin. Natomiast roślinność zanurzona zbiornika jest obfita i urozmaicona, z przewagą rogatka i moczarki, która tworzy gęste łąki podwodne, zwłaszcza w okolicy wysp. Roślinność ta jest naturalnym schronieniem oraz żerowiskiem ryb, co wykorzystuje wiele gatunków ptaków, które zbudowały tam swoje lęgowiska. Większość wysp zaczerpnęła zresztą swoje nazwy od gniazdującego na ich terenie ptactwa.
Jezioro Gawlik i jego okolice są wspaniałym miejscem wypoczynku, co ważne – objętym strefą ciszy! Woda w zbiorniku jest przejrzysta i zaliczona do II klasy czystości.
Jezioro Gawlik – raj dla wędkarzy
Warto przyjechać nad Jezioro Gawlik i oddać się swoim pasjom, w tym oczywiście wędkarstwu. Zbiornik ten jest dużym zarybionym łowiskiem. Jego niewątpliwą atrakcją są wyspy, które stanowią naturalne obszary żerowania drapieżników, zwłaszcza okoni, szczupaków i węgorzy, które osiągają spore rozmiary. Trafiają się tutaj naprawdę duże okazy. Poza ty wody te obfitują w inne gatunki ryb, są wśród nich: liny, leszcze, płocie i wzdręgi – tak więc miłośnicy spławika z pewnością nie będą się nudzić. Ciekawe ukształtowanie i pokrycie dna zbiornika zachęca wytrawnych wędkarzy do eksperymentowania z przynętami i technikami ich prowadzenia. A wszystko po to, aby trafić w gust coraz bardziej wybrednych ryb.
Atrakcje w okolicy jeziora Gawlik
Turyści przybywają nad jezioro Gawlik nie tylko dla wędkowania, plażowania czy obcowania z nieskazitelną przyrodą. W pobliżu zbiornika można znaleźć również ciekawe zabytki i pozostałości po dawnych mieszkańcach regionu. Dużym zainteresowaniem cieszą się obiekty kultu religijnego, a wśród nich cerkiew greckokatolicka, położona w pobliskiej wsi Wydminy. Innym zabytkiem, który warto zwiedzić w tej miejscowości jest Kościół Chrystusa Zbawiciela pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku. Poza tym wsi Orłowo znajduje się pomnik poległych w I wojnie światowej oraz cerkiew prawosławna św. Jana Chrzciciela.
Jedną z najbardziej znanych miejscowości w pobliżu zbiornika jest wieś sołecka Grądzkie, którą założono jeszcze w XVI wieku. Znajdujący się na jej terenie dziewiętnastowieczny holenderski wiatrak należy do unikatów i cieszy się dużym zainteresowaniem turystów. W lecie organizuje się w jego wnętrzu wystawy prac plastycznych. Inicjatorami tej galerii są Państwo Waraksowie, artyści, właściciele zabytku oraz ośrodka hodowli koni.
Warto również zobaczyć piętrowy dwór i majątek w Gawlikach Małych z poł. XIX wieku, którego właścicielem do 1939 był niemiecki pułkownik Heumann.
Oprócz wielu interesujących zabytków, najbliższa okolica jeziora Gawlik oferuje także inne atrakcje. Dla amatorów aktywnej rekreacji poleca się zróżnicowane trasy rowerowe oraz spływy kajakowe, które w otoczeniu malowniczej i dzikiej przyrody wiodą poprzez niezwykle urokliwe zakątki. W okolicach jeziora Gawlik nie brakuje również różnorodnej bazy noclegowej oraz ciekawej infrastruktury sportowo- rekreacyjnej.
Ciekawostka
Do 1950 roku jezioro Gawlik nosiło niemiecką nazwę „Gablick See”.
