Jezioro Szóstak stanowi jedną z najbardziej urokliwych atrakcji Pojezierza Ełckiego. Nad jego taflą na stale bytuje duże stado kormorana czarnego. Ależ widok!
Jezioro Szóstak na mapie
Jezioro Szóstak leży w województwie warmińsko-mazurskim, na Pojezierzu Ełckim. Zbiornik ten jest drugim pod względem powierzchni jeziorem zlokalizowanym w gminie Stare Juchy i jest jej niewątpliwą wizytówką. Pagórki i wzniesienia dookoła wciśniętego w dolinę jeziora – uchodzą za najładniejsze zakątki tego regionu Polski. W tej małej gminie znajduje się aż 23 jezior, a Szóstak położony jest miedzy miejscowościami Szczecinowo na południowo-zachodnim brzegu, Orzechowem na zachodnim oraz wsią Czarnówka – w północnej części akwenu. Jezioro zasilają rowy melioracyjne, w tym m.in. z jeziora Szóstak Mały, a odpływ z akwenu do jezior: Ślepieniec i Ułówka znajduje się w jego południowych krańcach.
Jezioro Szóstak – głębokie i silnie wydłużone
Szóstak jest typowym akwenem rynnowym o znacznie wydłużonym kształcie, położonym z kierunku północno-zachodniego na południowo-wschodni. Zbiornik ten charakteryzuje się nieregularną i dobrze rozwiniętą linią brzegową. Jest stosunkowo głębokim akwenem o dość wąskiej ławicy. Większość brzegów jeziora jest wysoka, stromo opadając do lustra wody. W niektórych miejscach brzegi są niskie, podmokłe i nawet bagniste. Dostęp do jeziora Szóstak jest dość dogodny, ponieważ akwen usytuowany jest pomiędzy terenami użytkowymi, polami uprawnymi, pastwiskami i łąkami. Oprócz tego wokół linii brzegowej występuje również kilka małych osad.
Zlewnia jeziora Szóstak jest dość mała i o niskiej intensywności wymiany wody, stąd akwen podatny jest na degradację. Niemniej wody jeziora Szóstak zalicza się do II klasy czystości i miedzy innymi z tego powodu przezroczystość zbiornika przy brzegach jest bardzo wysoka. Niemalże cała powierzchnia dna jeziora jest piaszczysto-żwirowa, w zagłębieniach pokryta niedużą warstwą mułu, sięgającą do 30 cm grubości. Dno charakteryzuje się bardzo urozmaiconą rzeźbą. Występujące liczne wypłycenia, górki podwodne, zagłębienia i baseny porośnięte są obfitą roślinnością podwodną, którą można spotkać nawet na głębokości 3 metrów. Na całym jeziorze obowiązuje strefa ciszy, czyli zabronione jest poruszanie się łodziami z napędem silnikowym.
Przyroda jeziora Szóstak
Szóstak za sprawą rzeźby dna, czystości wody i ukształtowania brzegów, charakteryzuje się bogactwem fauny i flory. Przy zbiorniku zadomowił się kormoran czarny. Ornitolodzy szacują populację tego ptaka na około 400 sztuk. Roślinność wodna jeziora Szóstak znajduje się w niedużych skupiskach, głównie w pasie przybrzeżnym oraz w otoczeniu wysp. Do najczęściej spotykanych gatunków roślinności wodnej zalicza się: trzcinę pospolitą, sit rozpierzchły oraz pałkę wąskolistną. Ponadto na dnie jeziora panują dobre warunki do rozwoju takich roślin jak: moczarka, wywłócznik, jaskier, ramienica i rdestnica połyskująca. Na powierzchni jeziora unosi się również roślinność pływająca, np.: grążel żółty i grzybień biały.
Jezioro Szóstak jest doskonałym miejscem dla amatorów wędkowania, ponieważ występują w nim liczne gatunki ryb. Wśród nich dominuje populacja: płoci, okonia, karasia, leszcza, lina, suma, szczupaka i węgorza. Pojawia się także sieja, sandacz i sandacz.
Jezioro Szóstak w liczbach
Powierzchnia jeziora Szóstak wynosi 510,1 hektara. Jego średnia głębokość to 9,2 metra, natomiast głębokość maksymalna wynosi 28,7 metrów. Z tafli wody wyłania się 8 wysp o łącznej powierzchni 10.6 hektara. Długość maksymalna jeziora Szóstak wynosi 6500 metrów, a największa szerokość – 1300 m. Lustro wody zbiornika leży na wysokości 127, 8 metrów n.p.m. Długość linii brzegowej wynosi 23,125 km, która uwzględnia także wyspy. Wskaźnik rozwinięcia linii to 2,92. Objętość wód akwenu – 45509,1 tys. m³, przy wskaźniku odsłonięcia – 55.0.
Warto zobaczyć w okolicy
Okolice Jeziora Szóstak, jak wiele miejsc na Mazurach, kryją wiele śladów historii. We wsi Orzechowo warto zajrzeć do Kościoła z XVI wieku. Oprócz zabytkowych elementów takich jak: ołtarz z tryptykiem gotyckim, ośmioboczna ambona, organy i stojący gdański zegar, należy zwrócić uwagę na jedyny w swoim rodzaju drewniany żyrandol z wyrytymi na nim 43. nazwiskami i datami poległych mieszkańców wsi w czasie I wojny światowej. Żyrandol w Orzechowie, będący swoistym epitafium, jest niepowtarzalny. Pisał o nim nawet kardynał Stefan Wyszyński, krótko przed swoim uwięzieniem przez komunistów w 1953 roku.
W Orzechowie znajduje się również rodzinny cmentarz rodzin Kojro i Gnatt pochodzący z lat 1750 – 1945. W centralnym miejscu cmentarza stoi mauzoleum wykonane z kamienia, na którym znajdują się tablice z napisami w kilku językach. Do podziemia mauzoleum można zejść po kamiennych schodach. Wybudowano go w kształcie półkuli z umieszczoną wewnątrz kryptą z krzyżem oraz z prochami zmarłych.
Rekreacja nad Jeziorem Szóstak
Okolice jeziora Szóstak są idealnym miejscem rekreacyjnym, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie. Zaletą jeziora jest niezmącona cisza i wspaniałe krajobrazy, które przyciągają urlopowiczów spragnionych relaksu i wytchnienia. Piaszczyste plaże z czystą wodą oraz pomosty rekreacyjne nad brzegiem jeziora – zachęcają do korzystania z kąpieli. Nad Szóstakiem znajduje się kilka wypożyczalni sprzętu pływającego, są też wyznaczone stanowiska do wędkowania. Amatorzy kajaków zrelaksują się wiosłując po malowniczym akwenie, a odważni mogą przepłynąć strugą, łączącą Szóstak z jeziorem Ułówek, której około 250-metrowy odcinek prowadzi w tunelu!
Miłośnicy wycieczek rowerowych i wędrówek pieszych znajdują tu wiele możliwości do aktywnego wypoczynku oraz okazji do poznawania uroków jeziora Szóstak i malowniczych okolic Mazur Garbatych i Puszczy Boreckiej. Dookoła jeziora Szóstak znajduje się niebieski szlak turystyczny o długości 31 km, który przebiega przez okoliczne wsie. Jest to trasa o doskonałych walorach krajoznawczych, biegnąca po pagórkowatym terenie, z niskim natężeniem ruchu samochodowego.
Zobacz również
- Weekend na Mazurach, czyli relaks nad jeziorem Kisajno
- Sala weselna w hotelu – czym się charakteryzuje?
- Jezioro Łaźno – jezioro z malowniczymi zachodami słońca
- Zagroda żubrów w Wolisku
- Ile jezior jest na mazurach?
Zdjęcie we wpisie: Colin Pelka, Public domain, via Wikimedia Commons
